Ky roman, i kushtuar Manet, dëshmon shijen e Zolasë për personazhet e mallkuar, situatat e panikut… Me një stil që evokon Renoir dhe Degas, bie “perdja” e romanit ngadalë-ngadalë mbi tragjedinë e dy të rinjve …

Sofokliu, poeti i dytë i madh i Greqisë së Lashtë, i cili në qendër të veprës së tij vendosi njeriun përballë vetes, me dobësitë dhe forcën e tij (në dallim nga Eskili që u interesua për fatin e fisit), me fatkeqësitë dhe grackat që i thurte jeta; individin përkundër njerëzve të tjerë, me forcën për të përballuar përndjekjen nga fati, frymëzuar nga ideale të mëdha, nga e vërteta dhe drejtësia.

Mos harroni: po lexoni “Kumarxhiun” e famshëm, ku edhe nervat, pejzat, indet e dorës janë një psikologji e ndjerë, e vërtetë, një botë e tërë, që ndan jetën, dritën nga errësira. Askush s’mund t’i shpëtojë tundimit! Edhe Dostojevski duket se i ka jetuar aq thellë ato momente të jashtëzakonshme.

“Lufta e Grave” (La guerre des femmes), është njëri nga romanet e suksesshme të shkrimtarit të madh frances, të shekullit të nëntëmbëdhjetë, Aleksandër Dyma. Ky roman, edhe pse disi i harruar dhe i lënë në hije, mbetet po aq i sukseshmëm sa edhe Tre musketierët apo Konti i Monte Kristo. Temën qendrore të rij e përbëjnë ngjarje dhe fakte të vërteta nga historia politike e Francës e shekullit XVII.

Romani klasik i kërkimit për dijen, që ka mahnitur, frymëzuar dhe influencuar breza të tërë lexuesish, shkrimtarësh dhe mendimtarësh. Edhe pse bën fjalë për një vend dhe kohë shumë të largët nga Gjermania e vitit 1922, atëherë kur u botua libri, ky roman është i mbushur me ndjesitë e periudhës së Hermann Hesse-s, duke kombinuar filozofi të pangjashme me njëra-tjetrën, si fetë lindore, prototipat Jungianë, individualizmi perën- dimor, në një vizion unik për jetën, të shprehur përmes kërkimit të një njeriu për kuptimin.

Kjo novelë e Nikolaj Gogolit është një rrëfim i jashtëzakonshëm që na tregon se njeriu zotëron vetëm një dobësi që mund ta mposhtë apo rrënojë atë, dhe ajo është frika.

Ku marrëzia e njerëzve shpërthen si një lulnajë/Ti e di mirë, Satan, o zot i brengës sime,/Se unë s’vij këtu si qaraman të qaj;