Sozia

Një nga temat kryesore të Sozise është kriza e identitetit. Personazhi kryesor, Jakov Petrovich Golyadkin, është një zyrtar i vogël në Petersburgu që ndjehet i izoluar dhe i pafuqishëm. Ai përjeton një ndjenjë të thellë izolimi nga shoqëria, dhe kjo ndjenjë përforcohet kur takon një person tjetër që i ngjan shumë, por që është një version më i suksesshëm dhe karizmatik i vetes së tij.

Dostojevski shfrytëzon elemente të psikologjisë për të treguar se si Golyadkin fillon të dyshojë në realitetin e tij dhe të përjetojë një shkrirje të mendjes. Çmenduria e tij bëhet një reflektim i brendshëm i tensioneve të tij psikologjike dhe shoqërore. Ky element i çmendurisë është një temë e zakonshme në veprat e Dostojevskit, duke e bërë lexuesin të pyesë se çfarë është realitet dhe çfarë është iluzion.

Dostojevski gjithashtu e përdor romanin për të kritikuar shoqërinë ruse të kohës së tij, duke e portretizuar atë si një sistem që ndihmon në përforcimin e ndjenjës së inferioritetit dhe frikës tek individët. Golyadkin, si një personazh, është një simbol i atyre që luftojnë për të gjetur vendin e tyre në një botë që i duket të huaj dhe armiqësore.